Da nhiễm corticoid phần lớn là do sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, chứa nhiều corticoid trong thời gian dài gây tổn thương và phá huỷ tế bào da. Biết được cách nhận biết da bị nhiễm corticoid như thế nào thì sẽ có những phương pháp điều trị hiệu quả để khắc phục tình trạng này. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
Da nhiễm corticoid là gì?
Corticoid thuộc nhóm kháng viêm có steroid. Thực tế, trong giới làm đẹp nhiều người thường biết đến corticoid ở dưới dạng kem thuốc, hoặc thuốc mỡ nhưng chúng còn có thể được điều chế dưới dạng thuốc uống, thuốc tiêm… Theo đó, công dụng chính của corticoid là kháng viêm, chống dị ứng và ức chế hệ miễn dịch.
Da nhiễm corticoid là tình trạng viêm da do sử dụng mỹ phẩm, thuốc bôi da chứa corticoid trong thời gian dài. Viêm da do corticoid có biểu hiện bao gồm: đỏ da, bong tróc, nổi mụn, teo da, nhiễm trùng,… Làm mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sức khoẻ của người bệnh.
Nguyên nhân da nhiễm corticoid
Các trường hợp da nhiễm corticoid nặng hay nhẹ, phần lớn xuất phát từ nguyên nhân sau đây:
- Lạm dụng thuốc chứa corticoid khi điều trị các bệnh ngoài da (vảy nến, á sừng, tổ đỉa, viêm da dị ứng, Eczema…). Các thuốc bôi chứa corticoid có nhiều loại khác nhau nên nhiều người không để ý hoặc sử dụng tuỳ ý.
- Dùng mỹ phẩm chứa corticoid: Hiện nay thị trường lan tràn nhiều sản phẩm mỹ phẩm trị mụn, làm trắng da cấp tốc chứa corticoid với hàm lượng cao. Với công dụng giữ nước và bào mòn da, nên các sản phẩm này có tác dụng làm da khô ráp, sẫm màu trở nên trắng sáng, mịn màng hơn chỉ sau vài ngày hoặc vài tuần. Tuy nhiên, hậu quả khiến da nhiễm corticoid với các biến chứng nguy hiểm như viêm da, phù nề, kích ứng, teo da, nổi mụn, tàn phá diện mạo người sử dụng.
Cách nhận biết da bị nhiễm corticoid
Da nhiễm corticoid không chỉ khiến da bị tổn thương mà về lâu dài còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ. Do đó, bạn nhất định cần phải biết những cách nhận biết da bị nhiễm corticoid để sớm có hướng điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Một số dấu hiệu nhận biết da nhiễm corticoid được phân chia thành 5 cấp độ như sau:
- Cấp độ 1 – Da khô bong tróc: Đây là cấp độ tổn thương nhẹ nhất, bởi người sử dụng chỉ dùng trong khoảng thời gian ngắn với nồng độ thấp. Một số biểu hiện là trên bề mặt da có độ sần nhẹ, râm ran ngứa trên vùng da thoa.
- Cấp độ 2 – Viêm da cấp tính: Ở giai đoạn này da đã chính thức bắt đầu bị nhiễm độc và xuất hiện các hiện tượng hoại tử. Một số cách nhận biết da bị nhiễm corticoid cấp độ 2 như: Da nổi những bong bóng nước như khi bị bỏng và vùng tổn thương lan rộng khắp toàn mặt. Khi những bong bóng nước này vỡ sẽ tạo ra cảm giác đau nhức, đồng thời xuất hiện hiện tượng mưng mủ nhiễm trùng. Do đó, nếu người bệnh không được thăm khám và điều trị kịp thời thì lớp da sẽ bị tổn thương kèm theo tình trạng sần đỏ kéo dài và da thâm sạm sau khi các bóng nước khô màu.
- Cấp độ 3 – Giãn mạch máu: Nếu người sử dụng kem trộn có chứa corticoid trong thời gian dài (khoảng 1 năm) thì các tổn thương đã tiến sâu đến hệ mao mạch dưới da. Lúc này người bệnh sẽ thấy da luôn đỏ rực, đồng thời luôn thấy nóng ran, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Mặt khác, da sẽ luôn ở trong tình trạng căng tức, phù nề do hiện tượng trữ nước trong da, kèm theo đó là cảm giác châm chích như kiến bò bên trong.
- Cấp độ 4 – Viêm da tăng tiết nhờn và nổi mụn ồ ạt: Khi da bị nhiễm corticoid ở cấp độ nặng này sẽ thấy các biểu hiện như da bóng nhày, kèm mụn sưng to và người bệnh luôn thấy da nóng đỏ và rát, thậm chí sẽ có cảm giác như bị châm chích.
- Cấp độ 5 – Viêm da kích thích: Đây là giai đoạn da bị nhiễm corticoid có độc cao nhất. Biểu hiện là bệnh nhân luôn cảm thấy làn da luôn đỏ kèm theo cảm giác bỏng rát, đau nhức kể cả không chạm vào. Đồng thời người bệnh cũng có thể thấy tình trạng da khô dần, bong tróc, đóng vảy thành mảng. Mụn nước có thể xuất hiện kèm theo dịch vàng, cùng các dấu hiệu nhiễm trùng và hoại tử.
Các biến chứng khi da nhiễm corticoid
Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, da nhiễm corticoid sẽ tiến triển ở mức độ nặng. Khi đó, da bị tổn thương nghiêm trọng và gặp nhiều biến chứng như:
- Da mắc một số bệnh khác như teo da, tăng tiết nhờn, viêm da mất nước, viêm da kích thích, viêm da giãn mạch, viêm da phồng rộp.
- Hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, giảm sức đề kháng, nhanh chóng chịu tác động xấu từ môi trường như: tia UV từ ánh mặt trời, khói bụi, hoá chất,…
Cách chăm sóc và phòng ngừa da bị nhiễm corticoid
Sau khi đã biết được cách nhận biết da bị nhiễm corticoid, nếu bạn đang có những biểu hiện kể trên thì cần chăm sóc làn da để có thể phục hồi. Tham khảo thêm bài viết Cách thải độc tố cho da mặt bị nhiễm corticoid.
Cách chăm sóc da bị nhiễm corticoid
Trong quá trình điều trị cần lưu ý chăm sóc da nhiễm corticoid như sau:
- Tránh các yếu tố làm tăng tình trạng kích ứng, đỏ da. Khi ra ngoài nên che chắn da cẩn thận, sử dụng kem chống nắng được sự chỉ định của bác sĩ để bảo vệ da.
- Tối ưu môi trường sống, sinh hoạt, đảm bảo rằng môi trường sống xung quanh luôn thoải mái, tránh căng thẳng, sinh hoạt có chế độ hợp lý, khoa học giúp da sớm hồi phục.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học giúp cải thiện mụn viêm nhạy cảm do nhiễm corticoid. Hãy hạn chế dung nạp những thực phẩm chứa nhiều chất béo, thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, cay nóng,.. sẽ thúc đẩy da tiết nhiều bã nhờn, khiến mụn ngày càng phát triển. Ngoài ra, cần uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, có thể thay thế bằng trà xanh hoặc trà hoa cúc,…
- Sử dụng sản phẩm dưỡng da dịu nhẹ, không chứa hương liệu, paraben (chất bảo quản), không sử dụng các chất làm se khít lỗ chân lông.
- Hạn chế trang điểm: Da bị nhiễm corticoid cần hạn chế trang điểm, để tránh bít tắc lỗ chân lông, khiến mụn càng ngày càng viêm và lan sang các vùng khác làm việc điều trị sẽ khó hơn.
Cách phòng ngừa da nhiễm corticoid
Để biết loại thuốc đang sử dụng có chứa corticoid không, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Kiểm tra thông tin trong tờ hướng dẫn sử dụng đi kèm.
- Một số nhà sản xuất có thể dùng tên gọi glucocorticoid hoặc corticosteroid hoặc steroid thay cho corticoid.
- Các hoạt chất phổ biến chứa corticoid: Betamethasone Valerate, Betamethasone Dipropionate, Clobetasone Butyrate, Hydrocortisone Acetate, Triamcinolone Acetonide, Fluocinolone Acetonide, Mometasone Furoate.
Để phòng tránh mỹ phẩm chứa corticoid cần nắm các thông tin như:
- Thận trọng trước những lời quảng cáo mỹ phẩm như: da láng mịn, căng bóng chỉ sau 1 lần sử dụng; làm mờ nám nhanh chóng chỉ sau vài ngày; nếp nhăn biến mất sau 7 – 10 ngày dùng.
- Nói “không” với sản phẩm không rõ nguồn gốc, không nhãn hiệu hoặc nhãn hiệu in thông tin mập mờ.
Trên đây là cách nhận biết da bị nhiễm corticoid. Khi sử dụng loại thuốc này để điều trị bệnh, cần thực hiện theo đúng chỉ định của bác sĩ. Nếu thấy có những dấu hiệu trên, hãy đến những cơ sở da liễu để được các bác sĩ chẩn đoán chính xác và lên phác đồ điều trị phù hợp.
